Bài 24. Hệ thống truyền lực trang 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114 SSGK Công nghệ 11 Cánh diều

Hệ thống truyền lực thuộc phận nào của ô tô?

Phương pháp giải:

Dựa vào khái quát chung hệ thống truyền lực

Lời giải chi tiết:

Li hợp

Hộp số

Truyền lực các đăng

Truyền lực chính

Hệ thống truyền lực trên ô tô có nhiệm vụ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về nhiệm vụ hệ thống truyền lực

Lời giải chi tiết:

Truyền và biến đổi mômen từ động cơ tới bánh xe chủ động làm ô tô chuyển động.

Ngắt mômen trong khoảng thời gian nhất định khi dừng xe.

Đảo chiều mômen khi lùi xe.

Hệ thống truyền lực gồm các bộ phận chính nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào phân loại của hệ thống truyền lực

Lời giải chi tiết:

Cấu tạo gồm 4 bộ phận chính gồm : Bộ ly hợp, hộp số tự động hoặc số sàn, trục các đăng và bộ vi sai.

Quan sát hình 24.1 và chỉ ra dòng điện truyền momen từ động cơ tới bánh xe chủ động.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.1

Lời giải chi tiết:

Đối với hệ thống truyền lực động cơ đặt trước - câu sau chủ động như hình 24.1. khi li hợp (2) đóng, mômen được truyền tử động cơ (1) qua li hợp (2) đến hộp số (3) qua truyền lực các đăng (4) sau đó đến truyền lực chính bộ vi sai (5) và các bán trục (6) và đến bánh xe cầu sau (7).

Trong hệ thống truyền lực, li hợp ở vị trí nào và có nhiệm vụ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào nhiệm vụ của li hợp

Lời giải chi tiết:

Bộ ly hợp nằm trung gian giữa động cơ và hộp số. Nhờ có bộ ly hợp xe mới có thể chuyển số được. Kể cả khi xe đang chạy nó làm ngắt hoàn toàn các khớp bánh răng truyền lực. Giúp xe chuyển số mượt mà, êm ái, đảm bảo sự vận hành liên tục của xe.

Quan sát hình 24.2, cho biết cấu tạo và nguyên lí làm việc của li hợp ở trạng thái đóng.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.2

Lời giải chi tiết:

Trạng thái đóng: Khi người lái không tác động lên bàn đạp (6), lò xo ép (4) đây đĩa ép (3) và đĩa ma sắt (2) vào mặt đầu bánh đà (1). Khi đó, bánh đã (1), đĩa ma sát (2) và đĩa ép (3) tạo thành một khối cửng. Mômen động cơ được truyền từ cụm bánh đà và đĩa ép tới đĩa ma sát, qua khớp then hoa của đĩa ma sát truyền đến trục li hợp (9).

Trong hệ thống truyền lực, hộp số nằm ở vị trí nào và có nhiệm vụ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào nhiệm vụ của hộp số

Lời giải chi tiết:

Nằm giữa li hợp và truyền lực các đăng

Nhiệm vụ:

• Thay đổi momen phù hợp với lực cản lên ô tô
• Đảo chiều của momen để xe có thể đi lùi
• Ngắt momen trong thời gian nhất định giữa li hợp và truyền lực các đăng khi khởi động, dừng xe....

Kể tên một số loại hộp số được sử dụng trên ô tô.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức phân loại hộp số

Lời giải chi tiết:

Có nhiều loại hộp số được sử dụng trên ô tô. Theo phương pháp điều khiển chia thành: hộp số điều khiển bằng tay: hộp số điều khiển tự động....

Quan sát hình 24.3b, hãy cho biết: cấu tạo và nguyên lí làm việc của hộp số.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.3

Lời giải chi tiết:

* Cấu tạo của hộp số:

- Trục chủ động

- Trục bị động

- Trục trung gian

- Trục số lùi

- Cụm cần số

- Các bộ đồng tốc

* Nguyên lí:

Hộp số làm việc theo nguyên lí ăn khớp của các cặp bánh răng có tỉ số truyền khác nhau. Người lái gạt cần số đến các vị trí tương ứng thì các vành răng của bộ đồng tốc ăn khớp với vành răng của các bánh răng tạo liên kết giữa các cặp bánh răng ăn khớp truyền mô men ứng với từng tay số.

Trình bày nguyên lí làm việc và chỉ rõ dòng truyền moomen của hộp số ở số 1, số 4. Nêu vai trò của bánh răng (11) ở hình 24.3

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.3

Lời giải chi tiết:

Các cặp bánh răng 4-5, 3-6, 2-7 và 1-8 luôn ăn khớp với nhau và có tí số truyền khác nhau. Các bánh răng (1). (2). (3) quay trơn trên trục (III) bánh răng ( II) quay trơn trên trục (IV), bánh răng (4) chế tạo liên trục với trục (1): các bánh rắng (5), (6), (7), (8) và (9) lắp khớp then hoa với trục (II). moay ơ của các bộ đồng tốc G1, G2 lắp khớp then hoa trục 

Bánh răng 11 giúp xe lùi.

Đối với hệ thống truyền lực động cơ đặt trước, cầu sau chủ động, truyền lực các đăng có nhiệm vụ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức truyền lực các đăng

Lời giải chi tiết:

Truyền lực các đăng có nhiệm vụ truyền mômen từ hộp số đến của chủ động hoặc từ truyền lực chính đến bánh xe chủ động của cầu dẫn hướng chủ động. Trong hệ thống truyền lực động cơ đặt trước cầu chú động đặt sau, hộp số được lắp có định trên khung xe,truyền lực các đăng truyền mômen từ hộp số đến truyền lực chính được gắn trên cầu xe. Trong hệ thống truyền lực động cơ đặi trước - câu chủ động đặt trước, hộp số và truyền lực chính được lắp có định trên khung xe (vỏ xe) truyền mômen đến các bánh xe thông qua truyền lực các đăng.

Quan sát hình 24.9, cho biết truyền lực các đăng gồm các bộ phận chính nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.9

Lời giải chi tiết:

Truyền lực các đăng gồm các bộ phận chính:

- Mặt bích chủ động

- Khớp các đăng

- Hai nửa trục các đăng

- Mặt bích bị động

Bộ phận nào giúp cho truyền lực các đăng có thể truyền được mômen khi có sự thay đổi khoảng cách giữa các khớp các đăng (2) và (5)?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức truyền lực chính, vi sai và bán trục

Lời giải chi tiết:

Khi có sự dao động dẫn đến dịch chuyển tương đối giữa hộp số và câu chú động, nhờ cấu tạo của khớp và hai nữa trục các đăng mà mômen xoắn vẫn được truyền dù có sự thay đổi khoảng cách tương đối giữa các khớp các đăng (2) và (5).

Truyền lực chính có nhiệm vụ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào nhiệm vụ của truyền lực chính

Lời giải chi tiết:

Truyền lực chính có nhiệm vụ truyền moomen giữa 2 trục vuông góc với nhau (trục các đăng và bán trục), giảm số vòng quay và tăng moomen quay cho bán trục.

Quan sát hình 24.10 và cho biết các bộ phận chính của bộ vi sai.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 24.10

Lời giải chi tiết:

• Bánh răng chủ động
• Bánh răng bị động
• Bánh răng vi sai
• Bánh răng bán trục
• Bán trục phải
• Trục vi sai
• Vỏ vi sai
• Bán trục trái

Khi ô tô quay sang trái, bộ truyền lực chính, vi sai làm việc như thế nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức bộ truyền lực chính, vi sai

Lời giải chi tiết:

Trạng thái chuyển động của bánh răng vi sai (3) khi ô tô quay sang trái: bánh răng vi sai (3) không chỉ quay theo vỏ vi sai ,mà còn quay trên trục vi sai.

Hãy trình bày nhiệm vụ của các bộ phận chính trong hệ thống truyền lực.

Phương pháp giải:

Dựa vào nhiệm vụ của các bộ phận chính trong hệ thống truyền lực

Lời giải chi tiết:

Nhiệm vụ của các bộ phận chính trong hệ thống truyền lực:

- Li hợp: truyền hoặc ngắt mômen từ động cơ đến hộp số trong những trường hợp cần thiết.

- Hộp số:

+ Thay đổi mômen phù hợp với lực cản lên ô tô.

+ Đảo chiều của mômen để xe có thể đi lùi.

+ Ngắt mômen trong thời gian nhất định giữa li hợp và truyền lực các đăng khi khởi động, dừng xe.

- Truyền lực các đăng: truyền mômen từ hộp số đến cầu chủ động hoặc từ truyền lực chính đến bánh xe chủ động của cầu dẫn hướng chủ động.

- Truyền lực chính: truyền mô men giữa hai trục vuông góc với nhau, giảm số vòng quay và tăng mômen quay cho bán trục.

- Bộ vi sai: phân phối mômen cho hai bán trục của hai bánh xe chủ động, cho pháp hai bánh xe quay với tốc độ khác nhau khi ô tô quay vòng hoặc đi trên đường không bằng phẳng.

- Bán trục: truyền mômen từ bánh răng bán trục của vi sai đến từng bánh xe.

Giải thích nguyên lí làm việc của li hợp ở trạng thái đóng và trạng thái mở

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về nguyên lí làm việc của li hợp

Lời giải chi tiết:

Nguyên lí làm việc của li hợp ở trạng thái đóng và mở:

* Nguyên lí làm việc của li hợp ở trạng thái đóng:

Khi không tác động lên bàn đạp, lò xo ép đẩy đĩa ép và đĩa ma sát vào mặt đầu bánh đà. Khi đó, bánh đà, đĩa ma sát và đĩa ép tạo thành một khối cứng. Mômen động cơ được truyền từ cụm bánh đà và đĩa ép tới đĩa ma sát, qua khớp then hoa của đĩa ma sát truyền đến trục li hợp.

* Nguyên lí làm việc của li hợp ở trạng thái mở:

Khi tác động lên bàn đạp, lực truyền qua đòn dẫn động li hợp và càng mở đẩy ổ bi tì dịch chuyển sang trái, ép vào đầu của đòn mở thắng được lực của lò xo ép kéo đĩa ép sang phải làm đĩa ma sát tách ra khỏi bánh đà ngắt dòng mô men từ bánh đà đến trục li hợp.

Tìm hiểu từ các nguồn tài liệu như sách, báo, Internet về hệ thống truyền lực trên ô tô con có cầu trước chủ động.

Phương pháp giải:

Liên hệ thực tiễn với bản thân

Lời giải chi tiết:

Hệ thống truyền lực trên ô tô con có cầu trước chủ động.

- Ưu điểm

Ưu điểm xe cầu trước là do tất cả được bố trí thành cụm phía trước rất gần động cơ nên hiệu suất truyền động cao (ít tốn hao công), không cần trục truyền động như dẫn động cầu sau, nên cấu tạo đơn giản, chi phí thấp, tiết kiệm nhiên liệu, không chiếm nhiều không gian gầm xe… Cả cụm đặt ở đầu xe nên trọng lượng sẽ tập trung nhiều ở phần đầu xe, giúp bánh xe trước bám đường tốt hơn.

- Nhược điểm

Nhược điểm xe cầu trước là do trọng lượng tập trung ở phần đầu xe nên làm nặng phần đầu, dễ dẫn đến hiện tượng “quăng đầu”, thiếu lái khi vào cua tốc độ cao. Khác biệt về trọng lượng ở bánh trước và bánh sau có thể gây mất ổn định dẫn hướng. Khi xe cần lực kéo lớn, xe tăng tốc nhanh, bánh xe sau dễ bị mất độ bám.

Vì động cơ, hộp số và trục dẫn động đều đặt ở đầu xe nên khoáng máy khá chật. Do đó xe cầu trước sẽ khó thể kết hợp với động cơ dung tích lớn, góc đánh lái bị giới hạn (bán kính quay đầu lớn). Ngoài ra, do dồn trọng lượng vào lốp trước nhiều hơn nên sẽ mòn nhanh hơn lốp sau.