Trả lời câu hỏi 10 - Mục III trang 13

1. Nội dung câu hỏi
Cho các cân bằng sau:

a) $2{\mathrm{SO}}_2\left(g\right)+{\mathrm{O}}_2\left(g\right)\rightleftharpoons 2{\mathrm{SO}}_3\left(g\right)$
b) $\mathrm{CO}\left(g\right)+{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}\left(g\right)\rightleftharpoons {\mathrm{H}}_2\left(g\right)+{\mathrm{CO}}_2\left(g\right)$
c) ${\mathrm{PCl}}_5\left(g\right)\rightleftharpoons {\mathrm{Cl}}_2\left(g\right)+{\mathrm{PCl}}_3\left(g\right)$
d) ${\mathrm{H}}_2\left(g\right)+{\mathrm{I}}_2\left(g\right)\rightleftharpoons 2\mathrm{HI}\left(g\right)$

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, các cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nào? Giải thích.

2. Phương pháp giải
Dựa vào kiến thức về ảnh hưởng của áp suất đến chuyển dịch cân bằng.

3. Lời giải chi tiết
a) $2{\mathrm{SO}}_2\left(g\right)+O_2\left(g\right)\rightleftharpoons 2{\mathrm{SO}}_3\left(g\right)$

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều thuận, tức chiều làm giảm áp suất (hay chiều làm giảm số mol khí).

b) $\mathrm{CO}\left(g\right)+H_{2}O\left(g\right)\rightleftharpoons H_2\left(g\right)+{\mathrm{CO}}_2\left(g\right)$

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, cân bằng sẽ không chuyển dịch, do đối với phản ứng thuận nghịch có tổng hệ số tỉ lượng của các chất khí ở hai vế của phương trình hoá học bằng nhau thì trạng thái cân bằng của hệ không bị chuyển dịch khi thay đổi áp suất chung của hệ.

c) ${\mathrm{PCl}}_5\left(g\right)\rightleftharpoons {\mathrm{Cl}}_2\left(g\right)+{\mathrm{PCl}}_3\left(g\right)$

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều nghịch, tức chiều làm giảm áp suất (hay chiều làm giảm số mol khí).

d) $H_2\left(g\right)+I_2\left(g\right)\rightleftharpoons 2\mathrm{HI}\left(g\right)$

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, cân bằng sẽ không chuyển dịch, do đối với phản ứng thuận nghịch có tổng hệ số tỉ lượng của các chất khí ở hai vế của phương trình hoá học bằng nhau thì trạng thái cân bằng của hệ không bị chuyển dịch khi thay đổi áp suất chung của hệ.