phân tích bài thơ cảnh rường việt bắc của Hồ Chí Minh

Bài thơ "Cảnh rừng Việt Bắc" được Bác Hồ sáng tác vào mùa xuân năm 1947, khi quân và dân ta giành thắng lợi trong trận đánh tại Việt Bắc mở đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kì của dân tộc. Bài thơ đã khắc họa khung cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc cũng như thể hiện tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước của nhà thơ - người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh.

Mở đầu bài thơ là bức tranh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc với vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ nhưng không kém phần thơ mộng, trữ tình:

"Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay,
Vượn hót chim kêu suốt cả ngày".

Hai câu thơ mở ra một không gian núi rừng rộng lớn, nơi có tiếng vượn hót, chim kêu tạo nên bản hòa ca rộn rã của núi rừng. Từ láy "rầm rập" kết hợp cùng điệp từ "lá" gợi lên hình ảnh những tán cây xanh mướt đang rung rinh theo nhịp bước chân của đoàn quân tiến về phía trước. Hình ảnh so sánh độc đáo "như mái nhà giao nối" khiến cho khung cảnh trở nên gần gũi, thân thương hơn bao giờ hết. Những cánh rừng nối tiếp nhau tựa như mái nhà che chở cho con người khỏi mưa bom bão đạn của kẻ thù.

Tiếp đến, hai câu thơ cuối cùng của khổ thơ thứ ba đã vẽ nên bức tranh sinh hoạt đời thường giản dị mà ấm áp nghĩa tình của đồng bào Việt Bắc:

"Nhớ cô em gái hái măng một mình
Giữa rừng nhìn xa thấy một nhành hoa
Nghe tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa."

Hình ảnh "cô em gái hái măng một mình" gợi lên sự cần cù, chịu khó của người phụ nữ miền núi. Giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, cô gái vẫn miệt mài lao động, góp sức mình vào công cuộc kháng chiến của đất nước. Tiếng suối trong trẻo được ví von với "tiếng hát xa" mang đến cảm giác thanh bình, yên ả. Câu thơ cuối cùng sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác "trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa" gợi lên vẻ đẹp thơ mộng, huyền ảo của núi rừng Việt Bắc. Ánh trăng chiếu xuống những tán lá cổ thụ, tạo nên những bóng hoa lung linh trên mặt đất.

Như vậy, qua bốn khổ thơ đầu tiên, chúng ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên núi rừng Việt Bắc vừa hùng vĩ, tráng lệ lại vừa thơ mộng, trữ tình. Đồng thời, bài thơ còn thể hiện tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước sâu sắc của nhà thơ Hồ Chí Minh.